Γράφει ο ο Κωνσταντίνος Μαλιώτης:
Μετά από την τιμητική ανάρτηση του χωριού μας ΝΕΑ ΚΟΡΩΝΗ στο Διαδίκτυο https://youtu.be/1hjQ9Oqfn5c θα ήθελα να γνωστοποιήσω τα εξής:
Οι πολύ βαθιές ρίζες Κολωνίδες ήταν η αρχική ονομασία του χωριού, που ήταν στη κορυφή και στο δυτικό μέρος του λόφου Γουλά (πύργος) ένα χιλιόμετρο περίπου νότια από τη σημερινή του θέση. Οι κατοικούντες εις την πόλη αυτή λέγουν πως δεν είναι Μεσσήνιοι, αλλά ισχυρίζονται ότι τους έφερε από την Αττική ο Κόλλαινος (περιηγητής Παυσανίας) περισσότερα στο βιβλίο ΑΡΧΕΙΕΣ ΚΟΩΝΙΔΕΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Γ. ΤΕΜΠΕΛΟΠΟΥΛΟΣ.
Μετά το 1200 μ.Χ. τη κορυφή του λόφου Γούλα την έκαναν παρατηρητήριο κει με το διπλανό λόφο του Αγίου Λια, ονομάσθηκαν Καστέλλια(χώρος στρατηγικής σημασίας). Έχουμε νωπές μνήμες από τα Καστέλλια έως σήμερα. Το καλοκαίρι του 1886 ένας ισχυρός σεισμός καταστρέφει σχεδόν το σύνολο των πλιθόνκτιστων σπιτιών, τότε τέθηκε από τη Δημοτική Αρχή του Δήμου Κολωνίδων (Σχηματισμός με το Βασιλικό Διάταγμα Β.Β. της 9ης (21) Απριλίου 1835) θέμα μεταφοράς του χωριού στη σημερινή του θέση που είχε την ονομασία Καντιάνικα.
Μετά το Β.Δ. της 13ης Μαρτίου 1887 (ΦΕΚ 60) εγκρίνεται το διάγραμμα ρυμοτομίας του δήμου Κολωνιδών από τον υπουργό των εσωτερικών Κ.Λομβάρδο με πρωθυπουργό τον Χαρίλαο Τρικούπη. Επί πρωθυπουργίας του εκτός των πέντε μεγάλων έργων της χώρας όπως:
· Η ΔΙΩΡΥΓΑ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
· ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΤΗΣ ΚΩΠΑΪΔΑΣ
· ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ
· ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΠΟΡΘΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΟΥ
Την κατασκευή φάρων και φανών και του οράματος της γέφυρας Ριου-Αντιρίου είναι και αυτό το άγνωστο μικρό ξεχωριστό απίθανο και μοναδικό ρυμοτομικό σχέδιο πόλεως της ΝΕΑΣ ΚΟΡΩΝΗΣ το οποίο έχει σαν βάση το σχέδιο της Αγγλικής σημαίας. Δεν υπάρχει οικοδομήσιμος χώρος (οικοδομικό τετράγωνο) που ν α έχει τέσσερις ορθές γωνίες δηλαδή δεν υπάρχει κανέναν τετράγωνο ή παραλληλόγραμμο προβλέπει 4 κεντρικούς δρόμους πλάτους 16 μέτρων που σχηματίζουν σταυρό, από Βορρά-Νότο είναι η επαρχιακή οδός Ριζομύλου-Κορώνης. Ανατολή-Δύση από θάλασσα με τα ενδοχωριτικά χωριά, τέσσερις δευτερεύοντες πλάτους 10 μέτρων είναι οι ενδιάμεσοι του σταυρού και τέσσερις περιμετρικούς πλάτους 10 μέτρων που συνδέονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα τετράγωνο που στο εσωτερικό του είναι η πρώτη ζώνη των οικοδομήσιμων χώρων και στο κέντρο του το τετράγωνα του χώρου της πλατείας.
Από την πλατεία η οποία είναι 4.000 τετραγωνικά μέτρα περίπου απλώνονται οι 8 ακτινωτοί δρόμοι οι οποίοι διασταυρώνονται με τους 4 περιμετρικούς και σχηματίζουν 8 διασταυρώσεις το πέρασμα από την οποια διασταύρωση είναι ορατά από το κέντρο της πλατείας. Στην αρχή του ανατολικού δρόμου το πλάτος του είναι μεγαλύτερο και σχηματίζεται η δεύτερη πλατεία του χωριού 1.000 τετραγωνικά μέτρα περίπου. Η υψομετρική της διαφορά με τη θάλασσα τη κάνει αμφιθεατρική, έχει πλατύσκαλα στο κέντρο και από τρία επίπεδα δεξιά και αριστερά. Κατά μήκος του σχεδίου και εσωτερικά των 4 ακραίων γωνιακών οικοδομήσιμων χώρων, βόρρια και νότια προβλέπονται 4 τριγωνικοί χώροι οι οποίοι είναι μικροί χώροι πρασίνου.
Το 1895 με το Β.Δ. της 30 Ιουλίου (ΦΕΚ 70) εγκρίθηκε να ονομασθεί ΝΕΑ ΚΟΡΩΝΗ το νέο χωριό του οικισμού των κατοίκων Καστελλίων στην παραλία Μύλου.
Το 1901 στις 21 Αυγούστου με το Β.Δ. (ΦΕΚ 178) εγκρίνεται η επέκταση του σχεδίου στο ανατολικό του μέρος από τον υπουργό των εσωτερικών Γ.Ν Θεοτόκη. Προβλέπει δύο παράλληλους δρόμους πλάτους 12 μέτρων με τη θάλασσα, ο ανατολικός δεν υφίσταται έχει καλυφτεί από αυτή, δύο καθέτους πλάτους 12 μέτρων βόρια και νότια του χωριού. Στο κέντρο και στην επέκταση του ανατολικού δρόμου δημιουργείται μια ακόμη τρίτη πλατεία 800 τετραγωνικών μέτρων περίπου η οποία δεν έχει διαμορφωθεί ακόμη, 4 οικοδομήσιμοι χώροι, οι 2 εσωτερικοί εφαπτόμενοι της πλατείας είναι οι μοναδικοί που έχουν 4 ορθές γωνίες σχηματίζοντας 2 παραλληλόγραμμα και από το κέντρο της πλατείας έναν πρόβολο στη θάλασσα.
Η Νεά Κορώνη είναι η νότια πύλη του Δήμου Μεσσήνης (η βόρεια πύλη είναι η Αρχαία Μεσσήνη), με μοναδικά δείγματα οχυρωματικής τεχνικής του 4ου αιώνα π.χ. και στο εσωτερικό των τειχών σημαντικά μνημεία αρχιτεκτονικής του 4ου αιώνα,
Η Νέα Κορώνη είναι χωριό με προϋποθέσεις όχι μόνο των σημερινών αναγκών, αλλά τουλάχιστον των επόμενων πενήντα χρόνων και άνω. Όταν ολοκληρωθούν οι διανοίξεις των δρόμων και αξιοποιηθούν οι κοινόχρηστοι χώροι, τότε η παρουσία του χωριού θα είναι περισσότερο εντυπωσιακή και η κίνηση στους δρόμους ακόμη πιο λειτουργική.
Πιστεύω ότι αυτή η σύντομη διαχρονική και περιληπτική παρουσίαση μας επιτρέπει να προβληματιστούμε ότι:
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ, ΞΕΡΟΥΝ ΚΑΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΈΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΡΙΣΤΟΥΣ, ΚΤΙΖΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ, ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΩΝ.
ΜΙA ΕΙΚΟΝΑ ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
Κωνσταντίνος Μαλιώτης Κάτοικος Νέας Κορώνης
Επιμέλεια ψηφιακή επεξεργασία : Γιάννης Λάσκαρης
για τις ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ-
